Afgelopen weekeinde waren we in de Hermitage in Amsterdam om de tentoonstelling over Russische juwelen te bewonderen. Veel van de kunststukken dienden puur als opsmuk van dames – en heren – bij bals en andere gelegenheden. Een groot deel van de tentoonstelling ging hierover. Dat wil niet zeggen dat niet stuk voor stuk het prachtige en vernuftig gemaakte kunstwerken betrof. Als je je realiseert dat men die kleine details zo goed kon maken in een tijd, de achttiende eeuw, waar niet zoveel hulpmiddelen beschikbaar waren als we tegenwoordig kennen dan is het ongelooflijk.

Niet alle kunstwerkjes dienden uitsluitend als opsmuk. Er waren ook heel nuttige zaken bij zoals een – natuurlijk uitbundig versierde – toneelkijker. Naar een aantal ben ik nog eens terug gelopen zoals ook naar de camee waarop de beeltenis van Herman Boerhaave staat (zie boven). Gezien de kleur van de steen denk ik dat het jade betreft maar de begeleidende tekst geeft hier geen uitsluitsel over. Wel over de eigenaar: een particulier.

Verder zoekend op het web kom ik er niet veel meer tegen. Zo is er een praktisch dezelfde in de Hermitage in St. Petersburg, maar dan wel een andere steensoort want deze is blauw. Het lijkt er sterk op, dat er een in het Rijksmuseum Boerhaave moet zijn. Althans, dat lijkt de catalogus van de tentoonstelling Geletterd & Geleerd. Brill: 330 jaar typografie voor de wetenschap uit 2013 aan te geven. Bij nader onderzoek gaat het toch om een ander soort hanger, zie hier maar.

Je kunt je in deze tijd niet goed voorstellen dat men zo idolaat was van een arts of zoals we nu zouden zeggen specialist. Het is heel bijzonder en geeft zijn roem nog een extra dimensie: mensen droegen talismannen van hem! En dan nog wel aan het Russische hof.

Waarom ik zo in Boerhaave geïnteresseerd ben? Wel, ik heb een tijd geleden veel over hem gelezen om een wandeling door Leiden uit te zetten. Het is een puzzelwandeltocht met GPS-ontvanger die je eigenlijk ook best gewoon als wandeling zonder meer kunt lopen. De beschrijving kun je hier lezen.