Voor een groter onderzoek naar de herkomst van een tekening van Leo K. Zeldenrust (1905-1977) (zie website) vonden wij het nodig om de eigenaren van het pand Kort Rapenburg 18 te Leiden op te sporen. Het is een klusje dat ik al vaker heb uitgevoerd en om dat uit te doen toog ik naar het Nationaal Archief te den Haag. Het is heel goed bereikbaar met openbaar vervoer, het ligt immers pal bij het station den Haag Centraal.

Bij de archiefbalie meld ik mij aan voor gebruik van de kadaster-archiefviewer en een medewerker neemt mij mee naar een beeldscherm met toetsenbord en meldt mij aan. Als ik hem vertel dat ik het al wat vaker gedaan heb laat hij mij verder alleen. Anders zou er een uitgebreide uitleg volgen. Ik installeerde mij met mijn notitieboekje en een potloodje en ging aan de slag.

Register 71

Thuis had ik mij al voorbereid en met de website kadastralekaart.com had ik gevonden dat de kadastrale aanduiding van het pand “LDN01 G 1275” was. Op het scherm voor mij klikte ik als “Documentsoort” het “Register 71” aan. Ik voer de kadastrale aanduiding in en krijg dan een lijstje waar ik nadere gegevens kan vinden. Er worden vier reeksen getoond. Om te beginnen neem ik de meest recente, REEKS 4. Als ik op “preview” druk, het derde icoontje aan de linkerkant, dan krijg ik een lijstje met sectienummers en bijbehorende leggers. Bij het gezochte nummer 1275 zie ik 24745 staan. Dat noteer ik in mijn boekje.

Op reis in leggerland

Vervolgens kies ik rechtsboven de documentsoort “Legger”. In het daaropvolgende scherm tik ik nu 24745, het meest recente leggernummer van dit pand in het archief. Om te zien wat er instaat klik ik weer “preview” aan. Daar wordt duidelijk wat er bedoeld wordt met “legger”, het is een lijst met de bezittingen van een of meer (rechts)personen. In dit geval zal ik u de legger niet laten zien, er staan privégegevens op die niet verspreid mogen worden. Een van de drie bezittingen van de rechtspersoon is het pand Kort Rapenburg 18, het staat op regel 3. Helemaal rechts op die regel staat de legger waar het pand daarvoor toe behoorde, nummer 26379. Dat nummer schrijf ik nu onder het vorige nummer in mijn notitieboekje.

Als ik vervolgens dat nummer 26379 rechtsboven in het scherm invul, komt de volgende legger – na preview te hebben ingetikt – in beeld, zie figuur 2. De er op vermelde persoon heeft slechts één pand in bezit, er is dus maar één regel. Op die regel staan rechts nu twee leggernummers met regelnummers, namelijk 14358-1 en 24745-3. Het laatste legger/regelnummer is gelijk aan het vorige: we hebben de goede te pakken. De éérste geeft de vorige legger, we gaan steeds verder terug in de tijd als we de data bekijken die elders op de regel staan. Het eerste nummer gaat weer in mijn notitieboekje.

Zo vervolg ik mijn reis door leggerland en vind achtereenvolgens: 24745-3 > 26379-1 > 15348-1 > 13950-1 > 7503-29 > 7503-19 > 7209-2 > 7209-1 > 3019-2 > 1169. Uit het feit dat ik niet ben gestuit op de bouw van een huis, bestond dit pand al vóórdat het kadaster bestond, begin 19^de eeuw.

Resultaat

Wat heb ik hier nu aan? Wel, wat ik u niet vertelde is dat ik van elke legger ook een kopie bewaarde door op het betreffende icoontje naast “preview” te klikken. Aan het eind van mijn reis door leggerland heb ik dan ook een pakketje kopieën, op een USB-stick, die ik naar huis kan nemen om nader onderzoek te doen. In dit geval betreft dat het nalopen van de eigenaren. Daar hoef ik voorlopig niet meer in dit archief te zijn. Na afscheid te nemen van de baliemedewerker stap ik weer op de trein terug naar huis.