Eerder verschenen in de zomernieuwsbrief van VERON afdeling Leiden e.o., CQ-PA van 6 juni 2024 en de Electron van juli 2024.

Zoals elk jaar sinds 1972 organiseert de vereniging De Hollandsche Molen de Nationale Molendagen. Het is daarbij min of meer traditie geworden dat radio amateurs een molen “bezetten”, niet alleen in Nederland maar ook in België, Engeland, Canada, Australië, enz. Van daaruit worden dan vele verbindingen gemaakt met andere radioamateurs, zowel onderling tussen molens als met anderen over de hele wereld. Ook de afdeling Leiden doet daar regelmatig aan mee, zoals verleden jaar vanaf de Broekdijkmolen.

Maar waarom maar één molen? Leiden heeft nota bene 9 molens, kijk maar naar de rode stippen op de kaart in figuur 1. En eigenlijk kun je daar de Broekdijkmolen, blauwe stip op de kaart, ook wel bij rekenen. Die ligt weliswaar in Teylingen-Warmond maar op nog geen 250 meter van de Leidse Merenwijk.

Voor deze keer was de ambitie om meer dan een molen te bezetten. Na overleg, onder anderen met Philip Pijnnaken, secretaris van de Molen Stichting Leiden en Omstreken, werd besloten de Stadsmolen en de Rodenburgermolen te activeren. Daar kwam de Broekdijkmolen dan nog bij.

Het was, achteraf gezien, maar goed dat we dit jaar een paar molens bij elkaar bezetten. Juist in het weekeinde van de Nationale Molendagen was de zon bijzonder actief en werd radiocommunicatie hevig gestoord. Maar omdat we ook hadden ingezet op het gebruik van de lokale repeater, de PI2NWK op de 70cm-band, konden in ieder geval flink wat verbindingen gelegd worden.

Het werd een warme, zonnige dag. ’s Ochtends vroeg werden de lunches en natuurlijk molen-speculaaskoekjes – gesponsord door RayTho uit Voorschoten – voor molenaars en radiozendamateurs rondgebracht waarna bij de drie molens de apparatuur werd opgesteld . Rond 10 uur kon begonnen worden met uitzendingen. De activiteiten duurden tot 3 uur ’s middags en na het opruimen werden de molens weer verlaten rond 4 uur. Ondanks de extreme zonneactiviteit, Kp-waarden van 6 of meer, konden er toch wel wat stations gewerkt worden.

PC6MILL de Stadsmolen

De molenaar bij de Stadsmolen was Channa van Harmelen met nog wat assistentie van mensen van de molenstichting. Het team bestond uit Eelco PD1EG , Hans PE1AAY en Ger PA2KOP. Voor HF werd een ICOM IC706 gebruikt met een 10-20-40m endfed die verticaal was opgespannen met een fiberglasmast. Voor V/UHF werd het meer uitge­breide broertje, de ICOM IC706MKIIg gebruikt, die was verbonden met een X50-antenne op een cv-buis van ongeveer 3 meter. Op de UHF werden 10 stations gewerkt en op HF werden 46 stations met FT8 gewerkt.

Deze bezetting had twee DARES-leden (en wellicht een adspirant lid) en stond dan ook in het teken van noodcommunicatie. Maar waarom dan? Zo op het eerste gezicht heeft DARES hier niets te zoeken. Toch zijn er meer overeenkomsten dan je zo zou verwachten. De Nationale Molendagen worden al sinds jaar en dag door radioamateurs gebruikt om bezoekers naast de mooie aanblik van de molen kennis te laten maken met het radioamateurisme. En dat is precies wat zo’n event voor DARES aantrekkelijk maakt om mee te doen. Zowel het ‘publiek’ als radioamateurs bewust maken van het feit dat onze huidige techniek veel kan en ons bijna nooit in de steek laat. Bijna nooit dan …

Naast de molen richtten we dan ook ons veldstation in zodat het door accu’s werd gevoed. En daarmee werd gedemon­streerd dat onafhankelijk van welke infrastructuur dan ook verbinding te maken met vele andere radioamateurs. Voor het publiek was dat even een door­denkertje. ”Dus als alles uitvalt kunnen jullie nog van alles??? “ Ja, zelfs een email van een paar A4’tjes gaat zonder internet probleemloos met de radio ‘door de lucht’. Je ziet mensen dan denken “en hoe doe ik dat thuis”? Met de vele duizenden radioamateurs is er in je buurt altijd wel iemand die nog verbinding kan maken en je vraag om hulp kan doorspelen naar de overheid. Daar hebben we afspraken mee.

En de radioamateurs? Niet iedereen is op de hoogte van het bestaan van de stichting DARES. Het was dus goed om de radioamateurs die bij de molen op bezoek kwamen te vertellen en te laten zien wat DARES kan en dat zij daar een hele nuttige bijdrage aan kunnen leveren.

Er zijn veel belangstellenden langs geweest, waaronder Binnert Jan Glasstra, journalist voor het Leidsch Dagblad, met fotograaf Taco van der Eb.  Zij wilden uitgebreid voorgelicht worden over onze activiteiten. De weerslag van het interview is te lezen in de uitgave van maandag 13 mei in de editie voor de regio Leiden.

PE6MILL, de Rodenburgermolen

De molenaar bij de Rodenburgermolen was Andries Veloo. Het team bestond uit Jaap PA7DA , Henk PE1KFC en Remco PE0WRH. Voor HF werd een ICOM IC7300 gebruikt. De endfed  voor 40, 30, 20, 15 en 10 meter werd via de slingermethode in een van de bomen over een dikke tak gegooid. De ICOM 7100 gebruikte het team voor V/UHF met een vaste antenne voor 6m, 2 m en 70 cm geplaatst op een aantal paaltjes en aan een hek verankerd. Door de heftige zonnestormen waren de radiocondities niet bepaald om te juichen en zijn er op 2 meter iets van 13 of 14 verbindingen gemaakt: de band was gewoon stil.

Het team kwam zaterdagmorgen rond 8:30 uur bij de molen aan. De molenaar was al druk bezig de molen op de wind te zetten. Dat was in dit geval de kant van de stad op zodat er aan de kant van het Rijn-Schiekanaal, de  Kanaalweg,  ruimte was om de antennes en de spullen uit te stallen. Uiteraard eerst een praatje met de molenaar. Voor Henk PE1KFC was dit een speciale dag omdat zijn schoonmoeder hier geboren is en tot ongeveer 1950 daar gewoond heeft. Haar naam was Neeltje Schellingerhout. Inderdaad bleek de molenaar ook wel eens benaderd door een van Neeltje’s broers, Simon of  Arie, om hun geboorteplaats weer eens terug te zien. Het team heeft toch nog aardig wat aanloop gekregen van diverse amateurs en ander belangstellenden. Door het mooie weer was het ook voor hen een geslaagde dag.

PB6MILL, de Broekdijkmolen

De molenaar bij de Broekdijkmolen was Klaas Wassens geassisteerd door Ben Hoogduin en Wim Zalm. Het team bestond uit Alex PA3DGO en Adrie PD3AR. Alex kent de molenaar al jaren en is vaker op deze molen actief geweest. Alex en Adrie besloten dit jaar te werken met de Yeasu FT 895 en 857. Voor de HF werd een mastje opgezet met een endfed erin. Voor de 2 meter en 70 cm hadden ze de bekende flowerpot-antenne van PD9KS en de X2000-antenne.

Buiten op een tafel installeerden ze een seinsleutel waar de jeugdige bezoekers hun naam konden seinen. Als dit goed werd gedaan volgde er een certificaat dat met veel trots werd meegenomen. In de loop van de dag hebben we nog een enkele verbinding, 3 stuks, kunnen maken op de HF, maar voor de rest was het niet veel dankzij de zonnestorm. In totaal zijn er 30 verbindingen gemaakt.

Ook deze molen mocht zich verheugen in belangstelling van de pers, de Omroep van de Bollenstreek maakte er een mooi filmpje van, kijk hier maar!

Fotograaf

Amateurfotografen leggen graag bijzondere gelegen­heden vast. Zo ook Marcel Schikhof die een hele serie maakte van onze activiteiten bij de molens. Hij heeft een voorliefde voor zwartwit-foto’s, hiernaast een impressie.

Tot slot …

Tijdens de molendag hebben veel bezoekers kennis gemaakt met onze mooie hobby en daar doen we het tenslotte ook voor. Wat ons ook een deugd deed zijn de vele amateurs die de moeite hebben genomen om ons even een bezoekje te brengen. Kortom zeer mooie dag die volgend jaar zeker een vervolg gaat krijgen met dan hopelijk betere condities. Alle desondanks gewerkte stations kunnen een mooie QSL-kaart tegemoet zien. Wij danken de molenaars voor hun gast­vrij­heid en enthousiasme.